दक्षिण कोरियामा हालसालै राष्ट्रपति युन सुक-योलले ३ डिसेम्बर २०२४ मा आपतकालीन सैनिक शासन (मार्शल ल) घोषणा गरेका छन्।
यस निर्णयले देशको राजनीतिक वातावरणमा तनाव र अस्थिरता निम्त्याएको छ। सैनिक शासनका कारण नागरिक अधिकारहरू सीमित हुन सक्छन्, र सामान्यतया प्रशासनमा सैन्य अधिकारीहरूले नियन्त्रण लिन्छन्।
1. राष्ट्रपतिको दाबी: राष्ट्रपति युनले विपक्षी दललाई “उत्तर कोरिया समर्थक” र “राष्ट्रविरोधी तत्व” भएको आरोप लगाएका छन्। उनले यो कदम देशको लोकतान्त्रिक संविधानको रक्षा गर्न आवश्यक रहेको बताएका छन्।
2. विपक्षीको प्रतिक्रिया: विपक्षी दलहरूले यसलाई राजनीतिक प्रतिशोध र महाभियोगबाट बच्न खोजेको कदम भनेका छन्। उनीहरूले सरकारको पारदर्शिता र लोकतन्त्रका मूल्यहरूलाई यस कदमले क्षति पुर्याउने चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।
3. सैनिक तयारी: सैनिक अधिकारीहरू उच्च सतर्कतामा राखिएका छन्, र देशभर सेना परिचालनको तयारी गरिएको छ। प्रमुख प्रभावहरू: लोकतन्त्रमा प्रभाव: यस कदमले नागरिक स्वतन्त्रता र लोकतान्त्रिक प्रणालीमा नकारात्मक असर पार्न सक्छ।
अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिक्रिया: यस घोषणाले दक्षिण कोरियाको अन्तर्राष्ट्रिय छवि र सम्बन्धहरूमा असर पर्न सक्छ, विशेषगरी उत्तर कोरिया र अन्य प्रजातान्त्रिक देशहरूसँग। जनताको असन्तोष: जनताबीच यो कदमले समर्थन र विरोध दुवै पैदा गरेको छ। केहीले सुरक्षाका लागि यो सही कदम भनेका छन् भने अन्यले यसलाई सत्तावादी कदम ठानेका छन्।
दक्षिण कोरियामा हालको सैनिक शासन (मार्शल ल)को अवस्था राजनीतिक अस्थिरता र राष्ट्रपतिको सरकार र विपक्षी दलबीचको गहिरो टकरावका कारण सिर्जना भएको हो। यस अवस्थामा पुग्नका लागि केही प्रमुख कारणहरू रहेका छन्:
1. राजनीतिक विवाद र विरोध:राष्ट्रपति युन सुक-योल र विपक्षी पार्टी (डेमोक्र्याटिक पार्टी) बीच निरन्तर विवाद हुँदै आएको छ। विपक्षीले राष्ट्रपति विरुद्ध भ्रष्टाचार र सत्ता दुरुपयोगको आरोप लगाउँदै आएको छ। विपक्षीले संसदमा बहुमत भएको कारण राष्ट्रपतिको नीति र बजेट प्रस्तावहरूमा अवरोध पुर्याइरहेको थियो, जसले राजनीतिक गतिरोध निम्त्यायो।
2. सत्ता जोगाउने प्रयासको आरोप: विपक्षीले राष्ट्रपति युनमाथि महाभियोग प्रक्रिया सुरु गर्न खोजेको थियो। यसबाट जोगिन उनले सैनिक शासन घोषणा गरेको आरोप लगाइएको छ। यो कदमले उनलाई संकटबाट बच्न मद्दत पुर्याउन सक्छ भन्ने विपक्षीको भनाइ छ।
3. राष्ट्र सुरक्षा र उत्तर कोरियासँगको तनाव: राष्ट्रपति युनले “उत्तर कोरिया समर्थक तत्व” देशभित्र सक्रिय रहेको र तिनले शासन परिवर्तनको षड्यन्त्र गरिरहेको आरोप लगाएका छन्। उनले यसलाई लोकतन्त्र र राष्ट्रिय सुरक्षामा गम्भीर खतरा भनेका छन्।
4. सार्वजनिक असन्तोष र घट्दो समर्थन: राष्ट्रपतिको लोकप्रियता कम हुँदै गएको छ। उनका केही नीति र भ्रष्टाचार आरोपहरूको कारण जनतामा असन्तोष छ। यो असन्तोषलाई दबाउनका लागि उनले सैनिक शासनको सहारा लिएको हुन सक्छ।
5. इतिहास र वर्तमान परिप्रेक्ष्य: दक्षिण कोरियामा अन्तिम पटक मार्शललॉ १९८० मा लगाइएको थियो। अहिलेको अवस्था लोकतान्त्रिक रूपमा स्थापित प्रणालीका लागि गम्भीर चुनौतीको रूपमा हेरिएको छ। निष्कर्ष: सैनिक शासनको घोषणा यसले राष्ट्रपतिको नियन्त्रण सुदृढ गर्ने प्रयास देखिए पनि, यो कदमले देशको लोकतान्त्रिक प्रणाली र मानव अधिकारमा गम्भीर प्रभाव पार्न सक्ने खतरा छ।